Network Operating System(NOS) نرم افزاری است که یک شبکه و ترافیک و صف پیامهای روی آن را کنترل می کند.همچنین کنترل دسترسی چندین کاربر به یک منبع بر روی شبکه نظیر یک فایل را بر عهده داردوعملیات مدیریتی مهمی نظیر کنترل امنیت را میسر می سازد. یک سیستم عامل شبکه فقط شامل همان ابزارهای شبکه ای که در سیستم های عامل موجود مانند ویندوز ایکس پی وجود دارد نیست.بلکه یک سیستم عامل شبکه در واقع یک سیستم عامل است که مخصوص استفاده بر روی شبکه(به خصوص برای سرویس دهنده ها) و به منظور بهینه سازی عملکرد شبکه نوشته شده است . برخی از سیستم عامل های شبکه معروف به قرار زیر است:

 Windows NT
IBM AIX
Sun Sularis
Plan 9 from Bell Labs
Inferno
Windows 2000 Data Center Server
Windows 2000 Advanced Server
Windows 2000 Server
Windows 2003 Server(Enterprise ,Web Editions)
Windows 2008 Server(Beta 3)
Novell NetWare
Red Hat Linux
 

  نکته 1 : یک سیستم عامل شبکه اغلب در شبکه های محلی منطقه ای WAN   یا گسترده LAN استفاده

می شوند ولی می توانند در سیستم های شبکه های بزرگ‌تر هم به کار برده شوند.

نکته 2 : اغلب سیستم عاملهای شبکه بر پایه 5  لایه بالایی مدل مرجعOSI قرار دارند.

سیستم عامل شبکه همچنین نام سیستم عاملهای تایم شیرینگ برروی Cyberو سری CDC 60-bit 6000 از کامپیوتر های مین فریم در اواسط دهه1980بود که بهNOS/VE on the 64-bit Cyber-180 system تغییرنام یافت . سیستم عامل شبکه سیستم عاملی است که حاوی امکانات خاصی جهت اتصال کامپیوترها به شبکه محلی یا داخلی می باشد.برخی سیستم عاملهای شبکه معروف در داس و ویندوز شامل Novell Netware, Windows NT and 2000, Sun Solaris and IBM OS/2 هستند.

نیزیک سیستم عامل شبکه است که برابزارهای قابل استفاده Cisco IOS (Internet OperatingSystem(

مانند روترها و سوییچها ciscoدر شبکه متمرکز شده است.این سیستم عامل تقریباً در تمام ابزارهای شبکه ای نصب شده است. برخی از خصوصیات سیستم های عامل شبکه به قرار زیر است: - تامین امکانات ابتدایی سیستم‌های عامل نظیر پشتیبانی پروسسورها ٬ پروتوکل ها ٬ تشخیص خودکار سخت افزارو پشتیبانی برنامه ها و پرسسهای چندگانه. - امکانات امنیتی نظیراعتماد سنجی ٬ کنترل مجازبودن ٬ محدودیت های اتصال به شبکه وکنترل دسترسی

- تامین خدمات نام ها و پوشه ها
- تامین خدمات فایل ٬چاپ ٬خدمات شبکه ٬تهیه فایلهای پشتیبان (بک آپ ) و سرویس های مربوط به تکرار   
                                                                                                                                       

سیستم عامل شبکه (Network Operating System) سیستم عاملی است که ویژه پشتبانی از شبکه طراحی می‌‌شود. سیستم عاملهای مبتنی بر سرویس دهنده (Server) علاوه بر کارهای نظارتی ،امنیتی و مدیریتی پشتیبانی از کار در شبکه را نیز هم‌زمان برای چندین کاربر فراهم می‌‌کنند. سیستم عاملی که از وجود شبکه آگاه باشد (Network-Aware) می‌‌تواند امکان دستیابی به منابع شبکه را برای کاربران فراهم سازد. بر خلاف سیستم عاملهای تک کاربره این سیستم عاملها باید درخواستهای دریافتی از ایستگاه‌های کاری مختلف را پاسخ گویند و جزییاتی چون دستیابی و ارتباطات شبکه، تخصیص و به اشتراک گذاشتن منابع، محافظت داده‌ها و کنترل خطاها را نیز مدیریت کنند. سر نام آن NOS است. Network OS نیز نامیده می‌‌شود.